Choroba wrzodowa

Choroba wrzodowa. Dieta na wrzody żołądka i dwunastnicy (w uproszczeniu dieta wrzodowa) to dieta łatwostrawna z ograniczeniem substancji pobudzających wydzielanie soku żołądkowego. Celem jej stosowania jest dostarczenie choremu wszystkich niezbędnych składników odżywczych przy jednoczesnym łagodzeniu objawów choroby: bólów brzucha, odbijania, zgagi, nudności.

WAŻNE ZALECENIA

• Stosowanie diety łatwo strawnej z ograniczeniem spożycia tłuszczu zwierzęcego, soli, ostrych przypraw i potraw sokopędnych.
• Unikanie jedzenia produktów smażonych i działających wzdymająco.
• Unikanie produktów zakwaszających.
• Gotowanie (w wodzie, na parze), pieczenie bez dodatku tłuszczu.
• Regularne spożycie posiłków, objętościowo dostosowane do potrzeb.
• Rezygnacja z picia kawy, alkoholu.

POMOCNE RADY

1. Należy spożywać takie potrawy, które nie będą pobudzać wydzielania soku żołądkowego. Oznacza to unikanie pikantnych przypraw (pieprz czarny, chili, musztarda itp.) oraz mocno solonych pikantnych potraw. Niektóre mieszanki przypraw zawierają sól i/lub ostre przyprawy, które mogą podrażniać przewód pokarmowy. Lepiej więc nie kupować przypraw tego typu. W przypadku choroby wrzodowej ograniczenie spożycia soli ma znaczenieprofilaktyczne – duża ilość soli zwiększa ryzyko rozwoju wrzodu na podłożu zakażenia Helicobacter pylori. Co więcej, mocne wywary mięsne (lub z kości), aromatyczne wywary warzywne z koncentratów spożywczych, galarety mięsne i rybne nie jest wskazane ze względu na ich stymulację wydzielania soku żołądkowego, jak również bezpośredni uszkadzający wpływ na błonę śluzową przewodu pokarmowego. Również ocet spirytusowy nie powinien być używany nawet przez zdrowych, ponieważ ma toksyczny wpływ na wątrobę. Niektóre mieszanki przypraw zawierają sól i/lub ostre przyprawy, które mogą podrażniać przewód pokarmowy. Lepiej więc nie kupować przypraw tego typu. W przypadku choroby wrzodowej ograniczenie spożycia soli ma znaczenie  profilaktyczne – duża ilość soli zwiększa ryzyko rozwoju wrzodu na podłożu zakażenia Helicobacter pylori.
2. Bezwzględnie należy zrezygnować z potraw smażonych na tłuszczu, zaprawiania sosów i zup zasmażkami.
3. W okresie ostrych stanów może istnieć potrzeba pewnych ograniczeń i pacjent spożywa jedynie kleiki. To może jednak sprzyjać niedoborom składników pokarmowych, dlatego taka dieta powinna być stosowana możliwie najkrócej.
4. Posiłki powinny być spożyte o stałych porach, dokładnie przeżute. Tylko w takich warunkach możliwe jest dokładne przeżucie pokarmu, co ułatwia pracę dalszym częściom przewodu pokarmowego.
5. Wszelkiego rodzaju produkty zawierające biały cukier mają działanie zakwaszające, dlatego najlepiej wyeliminować z diety słodycze i napoje słodzone. Pić natomiast czystą wodę w ilości co najmniej dwa litry płynów dziennie. Dodatkowo mięso i mleko również podnoszą kwasowość soku żołądkowego. Chociaż mleko ze względu na dużą zawartość wapnia neutralizuje kwas solny w pierwszej fazie, to w końcowym efekcie występujące w nim białko może stymulować produkcję kwasu solnego.
6. Należy unikać potraw i produktów ciężko strawnych, ponieważ zawierają dużo tłuszczu i mają właściwości wzdymające.
7. Po alkohol nie ma co sięgać, a zwłaszcza po piwo, które zawiera słód jęczmienny znacznie przyspieszający wydzielanie soków żołądkowych.
8. Nie należy wychodzić z domu bez śniadania. Filiżanka kawy to nie śniadanie!
9. Ilość błonnika powinna być lekko obniżona, dlatego niektóre surowe warzywa i owoce można zastąpić sokami warzywnymi i owocami najlepiej rozcieńczone wodą. Należy jednak uważać na sok pomidorowy i soki cytrusowe – u niektórych osób mogą podrażniać żołądek. Pijąc sok należy pamiętać o dobrym “przeżuwaniu”, mieszając łyk soku ze śliną.
10. Spożywany pokarm powinien mieć optymalną temperaturę. Trzeba unikać pokarmów zbyt gorących, gdyż wpływają one niszcząco na śluzówkę żołądka.
11. Należy unikać kawy i czarnej herbaty i napoi gazowanych. Doskonałym napojem dla zdrowia żołądka i dwunastnicy jest rumianek. Jednak nie wystarczy pić herbatki z jednej torebki ziela. Aby kuracja była skuteczna trzeba w szklance wody zaparzyć 2-3 torebki i pić, gdy napar przestygnie.

LISTA POTRAW NIEWSKAZANYCH:

Wśród potraw i produktów, które są niewskazane dla osób cierpiących na wrzody żołądka i dwunastnicy znajdują się:  smalec, słonina, margaryna w kostkach i kwaśna śmietana, warzywa kapustne, rzodkiewki, ocet, musztarda, pieczywo żytnie i razowe, naleśniki, pierogi i zapiekanki, zupy na tłustych wywarach z kości, ryb i grzybów, zaprawiane zasmażkami, paszteciki, , mięsa i ryby smażone, marynowane lub pieczone w głębokim tłuszczu,  gotowe sosy do potraw, sery żółte, smażone i zapiekane, chrzan, wędliny mielone i wszelkie rodzaje kiełbas, pikle, marynaty warzywne i owocowe, kremy, tłuste ciasta (np. francuskie), torty, alkohol, mocna kawa i herbata, wszystkie napoje gazowane, soki owocowe nierozcieńczone wodą, marmolada twarda, czekolada nadziewana i cukierki.

Beata Śleszyńska.